Norsk politi vurderer bruk av kroppskamera for betre dokumentasjon – NRK Vestland

Kroppskamera blir festa på skjorta eller jakka til politibetjentane og tek opp både lyd og bilete til dømes i skarpe situasjonar.

Rett før jul sende Politidirektoratet (POD) brev til alle politidistrikt, med spørsmål om dei er interesserte i å vere med i mogleg pilotprosjekt.

Dermed kan norsk politi vere eit steg nærare å ta dette verkemiddelet i bruk, som allereie er i bruk i fleire andre land.

Heilt konkret er det no sett av pengar til eit forprosjekt, som skal ta stilling til korleis vegen blir vidare. Forprosjektet skal etter planen vare i 12–16 månader.

Politiforum omtalte saka først.

Sjølv om ikkje noko er endeleg bestemt enno, ser POD argument for å innføre det.

– Politiet blir ofte filma av innbyggarar. Tenestepersonar har også uttrykt eit behov for å belyse hendingar frå deira side, seier politiinspektør Cathrine Kveseth Sylju i POD.

Ho stadfestar at responsen frå dei ulike politidistrikta så langt har vore god.

Viktig dokumentasjon

I fleire større hendingar har bildedokumentasjon vore sentralt i behandlinga av sakene.

Då ein politimann utførte slag under ei pågriping i Kongsberg, var bileta frå overvakingskamera truleg avgjerande for at saka først førte til valdstiltale.

Men dei same bileta var også viktige då politimannen – på eit seinare tidspunkt – vart frifunnen i Høgsterett.

– Årsaka til at vi no har sett behovet for eit forprosjekt, er fordi mange av politiets oppdrag blir gjenstand for diskusjon og debatt, ifølge Kveseth Sylju.

Også då ein politimann vart skoten og drepen på Klepp kom det tidleg ut at hendinga var dokumentert ved bruk av drone.

I skarpe situasjonar kan dronen brukast til å få oversikt over ein situasjon på ein raskare måte – og det gir god dokumentasjon i ettertid.

Her kan kroppskamera vere eit godt supplement, ifølge Kveseth Sylju.

– Ved bruk av drone får du kanskje meir oversikt, men ved bruk av kroppskamera får du meir direkte, nærare filming av ein situasjon.

Kroppskamera er allereie teke i bruk i fleire land, mellom andre Storbritannia, Finland, Danmark og Sverige.

– Resultata frå andre land og erfaringar frå eigen etat gjer at vi no seier ja til at kroppskamera bør innførast, uttalte Ørjan Hjortland, dåverande nestleiar i Politiets Fellesforbund, til eiga heimeside i fjor haust.

Viser interesse

Vest politidistrikt har allereie meldt inn at dei seier ja til at tilsette kan teste kroppskamera.

– Vi er positive. Det kan gi auka rettstryggleik gjennom betre dokumentasjon av det som skjer, sidan det då blir filma, seier Kjetil Rekdal, leiar i fellesoperativ eining.

Han seier det er viktig at det blir gjort grundige vurderingar rundt personvern, informasjonstryggleik og lovregulering.

– Men generelt oppfattar eg at våre tilsette er positive til å teste det ut.

Ei utprøving i utvalde distrikt kan gi fleire svar på spørsmål som politiet lurer på.

• Korleis skal kameraet nyttast? I alle situasjonar eller meir avgrensa i enkelte situasjonar?
• Vil bruk av kamera vere konfliktdempande, eller kan det også føre til meir konflikt i enkelte situasjonar?
• Kva retningslinjer bør det vere rundt deling av materiale, både internt og eksternt.
• I kor stor grad bør det vere merking av uniform?
• Korleis påverkar det arbeidet for dei tilsette å gå rundt med kamera som er på?

Kroppskamera har tidlegare blitt testa ut i ei prøveordning i Oslo i 2015. Under prøveperioden brukte Oslopolitiet tre kamera i ein periode på fire veker.

Desse var ikkje slått på hele tida, samtidig som videoane vart krypterte. Konklusjonen var at dette kunne vere eit nyttig verktøy, men prosjektet vart ikkje vidareført den gongen.

– Datalagring blir sentralt

Datatilsynet er ikkje heilt avvisande til bruk av kroppskamera.

– Vi ser at kroppskamera kan vere et nyttig verktøy for politiet i enkelte situasjonar, seier juridisk seniorrådgjevar Jan Henrik Nielsen.

Men, det er eit stort men.

– Det er prinsipielle innvendingar mot å bruke det. Og det vil også medføre store utfordringar knytt til innsamling av data.

Han trekker fram at eit kroppskamera samlar inn informasjon om gjerningsperson, offer, men også om tredjeperson. Han meiner streng regulering blir avgjerande.

– Det blir eit spørsmål om ein skal lagre store mengder informasjon om borgarane, og i kva grad dei har moglegheit til å vareta rettane sine.

Han peikar også på at den teknologiske utviklinga går særs fort, der til dømes ansiktsgjenkjenning er mogleg å ta i bruk.

– Det er vi skeptiske til, i alle fall i sanntid. Dersom ein i samfunnet blir usikker på når ein blir kjent att og filma, så vil det kunne skape ein usikkerheit som vil kome i konflikt med andre verdiar som ytringsfridom og forsamlingsfridom.